Jose Mourinho: Vẻ đẹp của thực dụng

Ai cũng biết Mourinho là một nhân vật gây tranh cãi. Có thể chia quan điểm về Mourinho thành 3 nhóm: những người không thích ông, những người ghét ông, và các CĐV Chelsea. Và họ đã được dịp cãi nhau ra trò sau trận Man City-Chelsea (1-1) vào cuối tuần rồi. Thật ra, ngay từ trước khi trận đấu kết thúc, vào lúc Chelsea có đòn hồi mã thương cực kỳ lợi hại: ghi bàn mở tỉ số ở phút 71 ngay trong pha dứt điểm đầu tiên, những người không ưa Mourinho đã bắt đầu lên tiếng.

Khá thú vị là cụm từ “đậu xe buýt trước khung thành”, do chính Mourinho làm cho trở nên nổi tiếng, giờ được dùng để chống lại ông. Tuy nhiên, có lẽ nhà chức trách bóng đá nên xem xét cấm cụm từ đó, như cấm các cầu thủ dùng những lời lẽ phân biệt chủng tộc, vì đó là sự mỉa mai bất công, vô lý và phân biệt đối xử với nghệ thuật phòng ngự trong bóng đá.

Tương tự như thế, việc không ưa tính cách, phương pháp và những tuyên bố của Mourinho không nên ảnh hưởng tới đánh giá của bạn về tài năng và cách mà ông tiếp cận trận đấu, cũng như chủ nghĩa thực dụng mà ông theo đuổi.

Trận đấu được coi là cuộc đối đầu thượng đỉnh của Premier League hóa ra có tính giải trí rất thấp. Nhìn lướt qua, Man City là đội áp đảo, với tỉ lệ cầm bóng 61%, 16 cú sút so với 6 của Chelsea. Thế nhưng, đội khách lẽ ra phải dẫn trước 3-0 vào thời điểm Frank Lampard gỡ hòa cho đội chủ nhà. Chiếc thẻ đỏ cho Pablo Zabaleta khiến trận đấu cởi mở hơn, và Chelsea đã tận dụng thế hơn người một cách rất thông minh, như Real Madrid của Mourinho đã làm sau chiếc thẻ đỏ cho Nani ở Old Trafford 2 mùa giải trước.

Phải thấy rằng trong những trận đấu đỉnh cao như thế này, các tố chất quan trọng nhất là năng lượng và lòng quyết tâm, và để có điều đó, bạn cần những cầu thủ với thể lực hết sức dồi dào. Nếu bạn không chỉ xem trận đấu qua truyền hình, mà có một cái nhìn tổng quát hơn khắp sân, có lẽ bạn sẽ đánh giá Mourinho cao hơn, bởi sự chính xác của những hệ thống hình học mà 10 cầu thủ của ông tổ chức phòng ngự, thu hồi bóng, rồi phản công. Qua ti-vi, bạn chỉ thấy những pha vào bóng dữ tợn, một pha quay gần hai cầu thủ đang tranh chấp, và những sự gián đoạn khó chịu gần như liên tiếp, với 28 lỗi, 9 chiếc thẻ được rút ra và 6 lần thay người trong 27 phút cuối.

Rốt cuộc, những người ghét Mourinho còn có thể được chia làm 2 nhóm nữa: những ai đơn giản là ghét ông và mất đi một cơ hội được nhạo báng HLV người BĐN cùng Chelsea sau khi họ đã rời sân của nhà ĐKVĐ với 1 điểm (mà suýt nữa đã là 3 điểm); và nhóm còn lại là những người coi bóng đá chỉ như sự giải trí qua truyền hình, mà giá trị trên hết nằm ở những pha ghi bàn ngoạn mục.

HLV Manuel Pellegrini của Man City có lẽ là thuộc nhóm đầu, với những bình luận của ông sau trận đấu. Pellegrini quá khôn ngoan, quá kinh nghiệm và quá trưởng thành để có thể nói những lời như thế, để thật sự tin rằng Chelsea sai trái về mặt “đạo đức bóng đá” khi đối mặt với một Man City đầy quyết tâm, trên sân đối phương, với mục đích tối thượng là né tránh một thất bại. Những than phiền về việc đối thủ chơi bóng tiêu cực, không cởi mở và “đậu xe buýt trước khung thành”, tuy dài dòng và hùng biện, có thể tóm gọn lại trong một ý: tôi bực tức vì không thể ghi bàn.

Đó đã là một cuộc đọ sức sòng phẳng: mỗi bên 11 người, đổi sân sau hiệp 1, tung đồng xu để xem ai lấy bóng trước, với những ngôi sao tương ứng, 2 HLV tài năng và kết quả cũng là công bằng. Chelsea không gian lận, không chơi xấu (thật ra, Man City mới là đội mất người vì thẻ phạt), không được trọng tài thiên vị, vậy thì tại sao lại chỉ trích họ? Nếu nói về lối chơi, Man City thật ra cũng không hề kém cạnh trong việc tận dụng những cỗ máy hủy diệt vai u thịt bắp trên khắp mặt sân: Eliaquim Mangala, Yaya Toure, Fernandinho, James Milner… Và họ cũng đã chơi rất hay. Sự giải trí mà bóng đá mang lại đôi khi không nằm ở những pha ngã bàn đèn hay ghi bàn từ giữa sân, mà là từ một cuộc đấu căng thẳng ngột ngạt nhưng thông minh, đầy ý vị như thế.

Tất nhiên, không phải thứ bóng đá phòng ngự nào cũng đáng khen ngợi, nhưng có điều chắc chắn là không phải thứ bóng đá phòng ngự nào cũng đáng bị chê trách. Vấn đề của Man City tối Chủ nhật không chỉ là hàng thủ được tổ chức rất tốt của Chelsea, mà còn là hàng công có phần bất lực của đội chủ nhà. Phải thấy rằng những hảo thủ tấn công giỏi bậc nhất thế giới đã có mặt trên sân, Eden Hazard, David Silva, Sergio Aguero, Diego Costa và nhiều người khác, việc trận đấu có ít cơ hội và bàn thắng như thế, rõ ràng đòi hỏi nghệ thuật phòng ngự bậc thầy.

Để kết luận, bóng đá phòng ngự, chơi quyết liệt và chạy đua thể lực vẫn là bóng đá. Bạn hãy ghét cầu thủ, ghét HLV, ghét cả đội bóng, nhưng đừng ghét một lối chơi.